Nam Từ Liêm là quận đầu tiên trên địa bàn Hà Nội thực hiện liên thông các thủ tục hành chính: đăng ký khai sinh, đăng ký thường trú, cấp thẻ bảo hiểm y tế cho trẻ em dưới 6 tuổi. Đến nay, sau hai tháng triển khai, ngoài việc rút ngắn đáng kể thời gian giải quyết các thủ tục nêu trên, quận còn mở rộng triển khai ở một số lĩnh vực khác.

Tháng 5-2015, Thông tư liên tịch số 05/2015/TTLT-BTP-BCA-BYT của liên bộ Tư pháp, Công an, Y tế được ban hành, hướng dẫn thực hiện liên thông các thủ tục hành chính: Đăng ký khai sinh, đăng ký thường trú, cấp thẻ bảo hiểm y tế cho trẻ em dưới 6 tuổi. Từ ngày 1-7, quận Nam Từ Liêm đã bắt đầu tiếp nhận hồ sơ theo phương thức này tại bộ phận một cửa bố trí tại UBND các phường trên địa bàn.

Bước đầu thực hiện cơ chế “Một cửa liên thông” các thủ tục nêu trên, các cán bộ, nhân viên bộ phận “một cửa” và các đơn vị liên quan của quận gặp không ít khó khăn. Nhưng các đơn vị đều nỗ lực phối hợp, cho nên đã từng bước đưa hoạt động vào nền nếp. Người dân rất phấn khởi, hài lòng vì giảm được nhiều thời gian và công sức. Trước đây, khi một đứa trẻ ra đời, gia đình cùng một lúc cần làm các thủ tục khai sinh, đăng ký thường trú và cấp thẻ bảo hiểm y tế cho trẻ phải “chạy” tới ba cơ quan với ít nhất sáu lần đi lại (một lần nộp hồ sơ và một lần đi nhận kết quả tại mỗi cơ quan). Chưa kể, nếu thủ tục chưa hoàn thiện, cần bổ sung, chỉnh sửa thì còn mất công đi lại nhiều hơn nữa. Về thời gian, người có nhu cầu đăng ký khai sinh làm thủ tục tại phường, thời gian giải quyết một ngày; đăng ký thường trú tại công an quận với thời hạn giải quyết 15 ngày và làm thẻ bảo hiểm y tế tại cơ quan bảo hiểm xã hội, thời gian nhận kết quả sau 10 ngày. Như vậy, để thực hiện các thủ tục nêu trên, phải mất ít nhất từ 20 đến 27 ngày.

Hiện với cơ chế giải quyết liên thông, người dân chỉ cần đến nộp và nhận kết quả cả ba thủ tục tại bộ phận “một cửa” đặt tại UBND các phường. Bộ phận này tiếp nhận hồ sơ, giải quyết thủ tục trong thẩm quyền và chuyển tiếp hồ sơ đến các đơn vị liên quan. Sau khi các đơn vị này giải quyết xong, kết quả quay trở về bộ phận “một cửa” để trả cho người dân. Nếu ai có nhu cầu, có thể nộp phí bưu chính sẽ được chuyển kết quả giải quyết hồ sơ đến tận nhà. Thời gian giải quyết tất cả các thủ tục diễn ra từ năm đến bảy ngày, rút ngắn thời gian so với trước và giảm nhiều lần công sức đi lại của người dân. Bác Nguyễn Hoàng Nam, ở đường Liên Cơ, phường Mỹ Đình 1 ghi nhận: “Tôi rất hài lòng với cách thức giải quyết hồ sơ “Một cửa liên thông” của quận Nam Từ Liêm hiện nay. Việc chỉ cần nộp hồ sơ tại phường thuận tiện hơn rất nhiều cho người dân, vì không chỉ đi lại gần mà còn biết được địa chỉ để nắm tình hình giải quyết hồ sơ, không phải chạy đôn đáo nhiều chỗ hỏi han như trước đây. Tôi rất mong quận tiếp tục nghiên cứu, mở rộng triển khai thêm nhiều thủ tục khác”.

Trên thực tế, song song với việc triển khai “Một cửa liên thông” ba thủ tục nêu trên, quận đã mở rộng thực hiện một số thủ tục khác như: Đăng ký khai tử và xóa đăng ký thường trú; cấp lại bản chính khai sinh trên địa bàn quận. Đồng chí Đỗ Gia Ánh, Phó Trưởng phòng Tư pháp, UBND quận Nam Từ Liêm cho biết: Người đi đăng ký khai tử thường quên hoặc ngại thực hiện xóa đăng ký thường trú (cắt tử) vì phải thực hiện tại hai nơi khác nhau. Qua thống kê các năm trước trên địa bàn, trung bình một năm, cấp xã, phường cấp hơn 600 giấy chứng tử, nhưng trường hợp gia đình có người chết làm thủ tục xóa đăng ký thường trú rất thấp, chỉ chiếm khoảng 30 đến 45% so với số lượng khai tử. Việc này ảnh hưởng không nhỏ tới công tác quản lý nhà nước như thống kê nhân khẩu cả những người đã chết rồi, từ đó tác động không tốt đến việc hoạch định các chính sách xã hội ở địa phương. Vì vậy, quận đã triển khai liên thông hai thủ tục này, vừa thuận tiện cho người dân, lại góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về dân số. Đối với thủ tục cấp lại bản chính khai sinh, người dân không phải đến làm hồ sơ tại quận như trước mà chỉ cần đến bộ phận “một cửa” ở UBND phường để giải quyết. Đối tượng làm thủ tục này thường là người già do giấy tờ lưu giữ lâu năm bị thất lạc. Vì vậy, đến phường làm việc là rất thuận tiện. Hiện Phòng Tư pháp đang tiếp tục triển khai nghiên cứu đề xuất mở rộng triển khai liên thông một số thủ tục khác…

Mặc dù đạt kết quả tốt, được người dân rất đồng tình, song quá trình triển khai, các cán bộ, nhân viên bộ phận “một cửa” vẫn gặp nhiều khó khăn, đòi hỏi những biện pháp giải quyết căn bản. Chủ tịch UBND quận Nam Từ Liêm Nguyễn Văn Tứ chia sẻ: Theo quy định, toàn bộ hồ sơ được tiếp nhận tại “một cửa” và cập nhật vào phần mềm của bộ phận này. Đáng lẽ phần mềm này liên thông với các phần mềm Hộ tịch của Sở Tư pháp, phần mềm của cơ quan Bảo hiểm xã hội và cơ sở dữ liệu chuyên ngành của cơ quan công an. Tuy nhiên, hiện nay các phần mềm không tích hợp với nhau. Để giải quyết bài toán liên thông 3 trong 1 đối với một bộ hồ sơ, cán bộ phường phải thao tác cập nhật thông tin ba phần mềm chuyên ngành (phần mềm một cửa, phần mềm hộ tịch và phần mềm bảo hiểm xã hội) và phải chuyển hồ sơ giấy tờ cho cơ quan công an cập nhật vào cơ sở dữ liệu của ngành. Đội ngũ cán bộ phường còn mỏng, trình độ công nghệ thông tin hạn chế, trong khi đó chưa có chế độ hỗ trợ cho cán bộ làm nhiệm vụ luân chuyển hồ sơ thì hẳn là công việc sẽ khó đạt hiệu quả cao nhất. Vì vậy, rất mong các đơn vị liên quan “mở cửa” kết nối liên thông trong việc trao đổi, chuyển tiếp dữ liệu hoặc thành phố cho xây dựng một phần mềm chung, để dữ liệu được chuyển tiếp liên thông, giảm bớt hơn nữa thời gian, công sức giải quyết thủ tục hành chính. Bên cạnh đó, cần bổ sung mã thủ tục hành chính liên thông để người dân có thể tự tra cứu kết quả mà không cần phải xếp hàng chờ đợi giải đáp của bộ phận một cửa…